رنجی که برخی از دانشمندان  از خرافه ها و جهالت مردم هم عصر خود می کشند گاهی نیاز به تأمل زیادی دارد. ابوریحان بیرونی یکی از این دانشمندان است.او در کتاب الجماهر خود چند آزمايش را شرح می‌دهد که برای بررسی علمی دو باور عاميانه انجام داده است. او زهرآگين نبودن الماس را با خوراندن آن به سگی می‌آزمايد و نشان می‌دهد که آن سگ پس از چند روز هم‌چنان سالم می‌ماند. هم‌چنين، گردن‌بندی از زمرد بر گردن ماری می‌اندازد و نشان می‌دهد که مار با ديدن زمرد نابينا نمی‌شود و اين کار را در 9 ماه و در گرما و سرما می‌آزمايد و سرانجام به شيرينی می‌نويسد که اگر اين کار بينايی آن مار را افزايش نداده باشد، چيزی از بينايی آن نکاسته است.

شعری که در پیش رو دارید توسط پروفسور هشترودی سروده شده است. استفاده از مفاهیم ریاضی زیبایی این شعر را دو چندان کرده است.

منحنی قلب من، تابع ابروی توست
خط مجانب بر آن، کمند گیسوی توست

حد رسیدن به تو، مبهم و بی انتهاست
بازه تعریف دل، در حرم کوی توست 

چون به عدد یک تویی من همه ی صفرها
آن چه که معنی دهد قامت دلجوی توست

پرتوی خورشید شد مشتق از آن روی تو
گرمی جان بخش او جزئی از آن خوی توست

بی تو وجودم بود یک سری واگرا
ناحیه همگراش دایره روی توست 

(پروفسور هشترودی)

سیزدهم شهریور مصادف است با سالگرد درگذشت پروفسور هشترودی، گوشه ای از زندگی نامه و خصوصیات فردی این دانشمند وارسته در ذیل آمده است.

پروفسور هشترودی مطرح کننده یوفوها و کسی که به شوروی سابق کمک کرد که سفینه یوری گاگارین را در حالیکه از مسیر خود منحرف ‌شده بود، با محاسباتش به مسیر خود باز گرداند.

او معتقد بود : اگر قرار باشد سر رشته دانش و فن در دست زورمندانی باشد که آن را ضد انسان  بکار گیرند چه بهتر که تمدنی در کار نباشد و بر همان حالت انسانهای نخستین زندگی کنیم.

سلام بر تو، بانوی آب‏ها و آیینه‏ها

سلام بر تو، زیباترین مطلع غزل‏های عاشقی

سلام بر نجابت دست‏ها و کرامت نگاه‏هایت

«اَلسَّلامُ عَلَیْکِ یا فاطمة معصومه»

مادر جان!

مثل تو غصه دارم و هم درد حیدرم
 دشمن شبانه ننگ به لوح زمانه زد
در پیش اهل خانه ام آتش به خانه زد
از درب خانه شعله آتش زبانه داشت
آن بی حیا به روی دلم داغ می گذاشت
ای وای من که هیچ زجورش ابا نکرد
از پیری و سفیدی مویم حیا نکرد
با دست بسته ام به بر کودکان من
انگار داشت از سر کین قصد جان من
در بین شعله ها به زمینم کشید و برد
مانند مرتضی به زمینم کشید و برد

استاد یکی از کلاس های ضمن خدمت تدریس ریاضی به همکاران سفارش می کردند همیشه سؤالاتی جالب برای بچه ها همراه خود داشته باشید تا در وقت های مقتضی از آن ها استفاده کنید. استاد محترم از این سؤالات به عنوان نقل و نبات های حین تدریس یاد می کردند. در اینجا یکی از سؤالاتی که می تواند به عنوان نقل و نبات برای تغییر ذائقه دانش آموزان استفاده شود همراه با جواب قرار داده شده است. همانطور که قبلا هم گفتیم، حل سؤالات جالب و ساده باعث مشارکت بیشتر دانش آموزان و به خصوص دانش آموزان ضعیف تر و بی علاقه تر به درس می شود. مسلم است که درایت و تیز هوشی معلم در جلب این دانش آموزان حرف اول را می زند.

در شکل ذیل دو ردیف لیوان می بینید که در هر ردیف 6لیوان وجود دارد. چگونه می توان ردیف بالا را تنها با جا به جا کردن یک لیوان به شکل ردیف پایین در آورد؟

مرد با آن قیافه حق به جانب آمده بود مدرسه ،« تا نمره قبولی فرزندم را نگیرم نمی روم.» بعضی ها می گفتند آقای رجایی! طرف آدم بانفوذی است. یک قبولی که به جایی بر نمی خورد ! می گفت :« مدرسه جای تلاش و کوشش است، بچه این فرد جای یک بچه با استعداد را اشغال کرده است. » غروب که می رفت، مرد همچنان تحصن کرده بود. رو به سرایدار کرد و گفت :« به آقا پتو و آب و چای بدهید که خواستند تا صبح بمانند اذیت نشوند.  از نمره خبری نبود که نبود.

 شهید محمد علی رجایی
منبع : کتاب « خدا که هست » نوشته مجید تولایی

در روش های فعال مهارتهای ذهنی نظیر: فهم، کاربرد، تجزیه و تحلیل،  ترکیب و قضاوت و ارزشیابی تقویت می شود. در این روش ها معمولاً روابط گروهی نیز بیشتر تقویت می شود.

دانش آموزان در گروه های گوناگون فعالیت می کنند و از طریق بحث و گفت و گو و تصمیم گیری در خصوص مباحث با الگوهای رفتاری مناسب و مطلوب آشنا می شوند. علاوه بر این معلم در این روش  نقش تشنه کننده دارد

گاهی طرح معماهای ساده در کلاس بین حل تمرین و درس باعث می شود دانش آموزان برای دقایقی از درس فاصله بگیرند تا قدری از خستگی آن ها کم شود. اگر معلم شوخ طبعی و نشاط را هم به کلاس تزریق کند نتیجه بهتری خواهد گرفت. لازم نیست این معماها مشکل و پیچیده باشند. بر عکس هر چه ساده اما دقیق باشند تأثیر بیشتری خواهند گذاشت به خصوص که دانش آموزان ضعیف تر را نیز به فعالیت وا می دارند. در ذیل نمونه ای از این معما ها آمده است.

وقتی به پارک می رفتم مردی را دیدم که از رو به رو می آمد. همراه مرد 7 زن با 7 دختر و هر دختر 7 بچه داشتند که در پشت سر آن ها می آمدند. آیا می دانید چند نفر به پارک می رفتند؟

جواب را در ادامه مطلب ببینید.

روزی بزرگان ایرانی وموبدان زرتشتی از کوروش بزرگ خواستند که برای ایران زمین نیایش کند و ایشان اینگونه فرمود :
خداوندا ، ای بزرگ آفریننده این سرزمین بزرگ، سرزمینم ومردمم را از دروغ و دروغگویی به دور بدار…!
پس از اتمام نیایش عده ای در فکر فرو رفتند و از شاه ایران پرسیدند که چرا این گونه نیایش نمودید؟!
فرمودند : چه باید می گفتم؟
یکی گفت : برای خشکسالی نیایش می نمودید !

یادگیری غیر لذت بخش برای معلم و شاگرد به عنوان یک مانع خلاقیت محسوب می شود. زیرا ما وقتی از یادگیری لذت نبریم، یادگیری عمیق و پایدار را تجربه نمی کنیم. لازم به توضیح است که اگر یادگیری ما عمیق نباشد و بخواهیم این دانش آموز را به فهم کاربرد، تجزیه و تحلیل، و ترکیب که عالی ترین سطح خلاقیت در یادگیری است تبدیل کنیم خیلی مشکل خواهیم داشت. زیرا خلاقیت در سطح ترکیب فعالیت­های شناختی در ذهن ما و  شاگردانمان اتفاق می افتد.

امام جعفر صادق علیه السلام فرمودند: در مؤمن شش خصلت وجود ندارد:
عجز و درماندگی، خسیسی و کم خیری، لجاجت و سرسختی، دروغگویی، حسد، تعدی و ستم به مردم.